چرا قطر از اوپک خارج شد؟
اگرچه وزیر انرژی قطر دلیل خارج شدن دوحه از اوپک را تصمیم فنی و راهبردی دانست اما این تصمیم بیشتر سیاسی بوده و می توان آن را به تنش های قطر با عربستان سعودی و محاصره اقتصادی دوحه از سوی ریاض و هم پیمانانش ربط داد.
به گزارش راهبرد معاصر؛ روزنامه فرامنطقه ای رأی الیوم امروز سه شنبه 13 آذر ماه در سرمقاله خود نوشت: سعد شریدة الکعبی، وزیر انرژی قطر درست دو روز قبل از نشست آینده اوپک در وین (پنج شنبه و جمعه) از تصمیم کشورش برای خروج از سازمان کشورهای تولید کننده نفت (اوپک) از آغاز سال 2019 میلادی پرده برداشت. الکعبی البته یادآور شد که این تصمیم سیاسی نبوده و تنها برای تمرکز بر تولید گاز مایع اتخاذ شده و قطر می خواهد صادرات گاز مایع خود را از سالانه 77 میلیون تن به 11 میلیون تن در سال 2024 میلادی برساند.
این روزنامه فرامنطقه ای افزود: اما به نظر می رسد این توجیه برای
بسیاری قانع کننده نبوده چرا که عضویت در اوپک منافاتی با افزایش صادرات گاز ندارد
و این کشور از سال 1961 تاکنون نقشی سازنده در اوپک داشته هرچند که تولید نفت آن
نسبت به دیگر کشورها کمتر بوده و تولید کنونی آن روزانه به 600 هزار بشکه می رسد.
بنابراین این تصمیم بیشتر سیاسی بوده و می توان آن را به تنش های قطر با عربستان
سعودی و محاصره اقتصادی دوحه از سوی ریاض و هم پیمانانش ربط داد.
عربستان، امارات، بحرین و مصر از 5 ژوئن 2017 (15 خرداد 96 ) با متهم
کردن قطر به حمایت از تروریسم کلیه روابط خود با این کشور را قطع کردند و مرزهای
زمینی، دریایی و هوایی با قطر را هم بستند.
در همین راستا عبدالصمد العوضی، کارشناس کویتی در امور انرژی به رأی
الیوم گفت: دولت قطر همچنان معتقد است عربستان، روسیه و آمریکا سه کنترل گر اصلی
بازار نفت هستند و باعث شده اند نقش اوپک در این میان کم رنگ شود.
مروان اسکندر، کارشناس اقتصادی لبنان هم روز دوشنبه در مصاحبه با
خبرگزاری اسپوتنیک گفت: دوحه می خواهد به همسایگان خود یعنی عربستان، امارات و
بحرین بگوید: ما سعی کردیم با هم باشیم اما به نظر می رسد که شما نمی خواهید.
رای الیوم همچنین خاطر نشان کرد: بعید نیست در روزهای آینده شاهد
اقدامی بزرگ تر از سوی قطر باشیم و خبر خروج این کشور را از شورای همکاری خلیج
فارس، که قرار است یکشنبه آینده در ریاض برگزار شود، بشنویم با توجه به این که
دوحه هنوز اعلام نکرده که در این نشست شرکت خواهد کرد یا نه.
شایان ذکر است قطر اولین کشوری نیست که از اوپک خارج می شود. در تاریخ
اوپک، سه کشور این سازمان را ترک کرده‌اند اما دوباره به اوپک پیوستند. اکوادور پس
از بحران اقتصادی و سیاسی، در سال1992 اوپک را ترک کرد و عضویتش تا سال2007 معلق
شد. گابن در سال1995 از اوپک خارج شد اما در سال2016 مجدداً به این گروه پیوست.
اندونزی پس از این که به مدت چند سال به واردکننده بزرگ نفت تبدیل شد، عضویتش در
اوپک را در سال2016 تعلیق کرد. حال مشخص نیست این خروج قطر از اوپک موقتی است یا
همیشگی.
پنج کشور ایران، عراق، کویت، عربستان سعودی و ونزوئلا در سال1960 اوپک
را تأسیس کردند و قطر نخستین کشوری بود که به این گروه پیوست.